Kiedy zostały udomowione psy?
Historia udomowienia psów to historia starożytnej, niesamowitej więzi człowieka oraz psa. Partnerstwo to było prawdopodobnie pierwotnie oparte na ludzkim zapotrzebowaniu na pomoc w pasterstwie i polowaniach, na system wczesnego ostrzegania, oprócz towarzystwa psów, które wielu z nas dzisiaj kocha. W zamian psy otrzymywały towarzystwo, ochronę, schronienie i niezawodne źródło pożywienia. Ale kiedy to partnerstwo miało miejsce po raz pierwszy, jest nadal przedmiotem dyskusji.
Historia psów została ostatnio zbadana przy użyciu mitochondrialnego DNA (mtDNA), które sugeruje, że wilki i psy rozdzieliły się na różne gatunki około 100 000 lat temu. Chociaż analiza mtDNA rzuciła nieco światła na zdarzenie (zdarzenia) udomowienia, które mogło mieć miejsce między 40 000 a 20 000 lat temu, badacze nie są zgodni co do wyników. Niektóre analizy sugerują, że pierwotne miejsce udomowienia psów znajdowało się w Azji Wschodniej; inne, że pierwotnym miejscem udomowienia był Bliski Wschód; a jeszcze inne, że późniejsze udomowienie miało miejsce w Europie.
Dane genetyczne pokazują, że historia psów jest równie zawiła jak historia ludzi, z którymi żyły, co potwierdza długą historię partnerstwa, ale komplikuje teorie pochodzenia.
W 2016 r. zespół badawczy kierowany przez bioarcheologa Gregera Larsona opublikował dowody mtDNA na dwa miejsca pochodzenia psów domowych: jedno we wschodniej Eurazji i jedno w zachodniej Eurazji. Zgodnie z tą analizą, starożytne psy azjatyckie powstały w wyniku udomowienia przez wilki azjatyckie co najmniej 12 500 lat temu, natomiast psy z europejskiego paleolitu powstały w wyniku niezależnego udomowienia przez wilki europejskie co najmniej 15 000 lat temu. Następnie, jak mówi raport, na jakiś czas przed okresem neolitu (co najmniej 6 400 lat temu) psy azjatyckie zostały przetransportowane przez ludzi do Europy, gdzie wyparły europejskie psy paleolityczne.
To wyjaśniałoby, dlaczego wcześniejsze badania DNA donosiły, że wszystkie współczesne psy pochodzą z jednego udomowienia, a także istnienie dowodów na dwa zdarzenia udomowienia z dwóch różnych odległych miejsc. Według tej hipotezy w paleolicie istniały dwie populacje psów, ale jedna z nich – europejski pies paleolityczny – już wyginęła. Pozostaje wiele pytań: w większości danych nie ma starożytnych psów amerykańskich, a Frantz sugeruje, że oba gatunki potomne wywodzą się z tej samej początkowej populacji wilków i obie wymarły.
